Przypomnę dziś Marię Konopnicką / 1842 – 1910 / najwybitniejszą poetkę okresu realizmu, pisarkę dla dzieci, nowelistke, która poszła w zapomnienie, a w swoich czasach była bardzo popularna i czytana.
Pisała nie tylko wiersze, lecz i poematy, nowele, szkice,. Była autorką wielu opowiadań dla dzieci, takich jak: „O krasnoludkach i sierotce Marysi" „Stefek Burczymucha” „O Janku Wędrowniczku” ‘Nasza szkapa” To spod jej pióra wyszedł bardzo smutny wiersz dla dzieci – „Jaś nie doczekał” / W czasach stalinowskich ten wiersz służył jako przykład ustrojowej nędzy panującej przed wojną na wsiach../
W 1862 roku Maria wyszła za mąż za Jarosława Konopnickiego herbu Jastrzębiec, zubożałego ziemianina, starszego od niej o 12 lat. . W czasie pierwszych dziesięciu lat małżeństwa Maria urodziła ośmioro dzieci, dwoje z nich zmarło zaraz po urodzeniu..
Konopnicka nie mogła jednak – jak napisze w jednym z autobiograficznych wierszy – znieść ograniczeń, jakie narzucał jej mąż. Nie chciała być na jego utrzymaniu i nie odpowiadała jej rola gospodyni domowej.
W 1876 roku rozstała się z mężem... W trosce o utrzymanie i wykształcenie dzieci poetka zaczęła pracę w stolicy jako korepetytorka.
Jej nazwisko łączono z wieloma mężczyznami, . Jeden z adoratorów, zdolny filozof i historyk Maksymilian Gumplowicz, w wieku 33 l. zakochał się w starszej o 22 lata poetce. Odrzucenie potraktował wyjątkowo poważnie i w 1897 roku zastrzelił się przed hotelem w Grazu, gdzie Konopnicka mieszkała.
Na 25-lecie pracy pisarskiej (1903) Konopnicka otrzymała w darze "od narodu" dworek w Żarnowcu koło Krosna na Pogórzu Karpackim.
W 1889 roku poznała malarkę Marię Dulębiankę. Przez dwadzieścia lat artystki były partnerkami życiowymi
Utwory Konopnickiej zawierają protest przeciwko niesprawiedliwości społecznej. Nacechowane są liryzmem i patriotyzmem.
Od młodych lat do końca życia łączyła ją wielka przyjaźń z Elizą Orzeszkową.
Z powodu swojej twórczości atakowana była przez kler i środowiska klerykalne. Biskup Karol Niedziałkowski określił ją nawet mianem poganki. Dowodem rzeczowym zarzutu bluźnierstwa poetki wobec Boga stał się dwuwiersz:
Lecz krzyż czarny
Stał nieruchomy i ciemny na stole
Jak milczące wobec łez ołtarze
Maria Konopnicka zmarła na zapalenie płuc 8 października 1919r” we Lwowie. Została pochowana na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie w Panteonie Wielkich Lwowian.
Pogrzeb, stał się wielką manifestacją patriotyczną, w której udział wzięło blisko 50 000 osób. Z powodu wydanego przez kościół zakazu ceremonia pogrzebowa odbyła się bez udziału duchowieństwa
Na cokole grobu wyryto fragment wiersza Konopnickiej „Na cmentarzu:”
...Proście wy Boga o takie mogiły,
Które łez nie chcą, ni skarg, ni żałości,
Lecz dają sercom moc czynu, zdrój siły
Na dzień przyszłości...
Wybrane wiersze Marii Konopnickiej w poście poniżej:
3 komentarze:
10 lat i ośmioro dzieci? Aż dziw, że zdołała jeszcze pisać...
Smutne to były czasy dla kobiet o jej orientacji... Tyle dzieci urodzić... Szok ze stresem. I to miało odzwierciedlenie w jej z nimi kontaktach.
JoAnna I-K
Miała ogromne kłopoty z córkami. Starsza Helena podobno zjawiskowo piękna była złodziejką. Zdiagnozowano u niej histerię z kleptomanią...... kompromitowała matkę, oskarżyła ją o namawianie do odebrania sobie życia, co skończyło się głośnym procesem sądowym.
Laura została wbrew woli Konopnickiej aktorką. W tamtych czasach zawód aktorki był pojmowany równoznacznie z prostytutką. Nie dała się odwieść od aktorstwa. Chyba najszczęśliwszym okresem w jej życiu był trwający 20 lat związek z malarką - Przybylanką .
Ciekawe, że urodzenie ośmiorga dzieci nie odbiło się prawdopodobnie na jej urodzie. Miała kilka romansów i jak pisałam jeden skończył się tragicznie.
Pozdrawiam.... zdrowia życzę.
Prześlij komentarz